Vốn đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng cơ bản là yếu tố quan trọng góp phần vào việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Xác định vai trò và tầm quan trọng của vốn đầu tư công, tỉnh Sơn La đã có nhiều biện pháp quản lý nhằm sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư công trên cơ sở thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật được áp dụng linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tiễn và đáp ứng nhu cầu đầu tư của tỉnh Sơn La. Tuy nhiên, công tác quản lý vốn đầu tư trong xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh trong những năm qua vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra và cần có những giải pháp mang tính tổng thể trong quá trình đầu tư.

Hội đồng nghiệm thu đề tài khoa học cấp tỉnh nghiệm thu đề tài “Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
nguồn vốn đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng cơ bản tỉnh Sơn La giai đoạn 2016 – 2020”

Với mục tiêu phân tích thực trạng, các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng và quản lý vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng quản lý đầu tư. Năm 2016, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Sơn La đã triển khai nghiên cứu đề tài “Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng cơ bản tỉnh Sơn La giai đoạn 2016 – 2020” do ông Lê Hồng Minh – Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh làm chủ nhiệm đề tài.
Qua khảo sát tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh với tổng số 350 hộ gia đình, 161 doanh nghiệp và 189 cán bộ quản lý, kết quả cho thấy bằng việc lồng ghép các nguồn vốn, các chương trình, dự án trên địa bàn tỉnh; cân đối, bố trí các nguồn vốn, ưu tiên đầu tư các chương trình, dự án trọng điểm, phát triển kết cấu hạ tầng vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, chương trình xây dựng nông thôn mới, các xã, bản có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn… Tính đến hết năm 2016, 100% xã trên địa bàn tỉnh có đường ô tô đến trung tâm xã, mạng lưới điện đã được đầu tư cơ bản đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của nhân dân, tổng số xã, phường được sử dụng điện lưới Quốc gia là 204/204, đạt 100%; nâng cấp 62 trụ sở UBND các xã đã bị xuống cấp; đầu tư hệ thống nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn với 1500 công trình; xây dựng được 2.661 công trình thủy lợi lớn nhỏ, trong đó có 102 hồ chứa nước, 2.912 km kênh mương, cấp nước tưới cho 29.187,9 ha và cấp nước sinh hoạt phục vụ các ngành kinh tế khác. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng phục vụ cho giáo dục và y tế từng bước được đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và khám chữa bệnh cho người dân.
Qua kết quả điều tra khảo sát cho thấy tình trạng lập dự án không theo khả năng cân đối vốn đã được khắc phục đáng kể, quy trình thẩm định và trình phê duyệt đã đảm bảo phù hợp với chủ trương đầu tư, chất lượng của các dự án được nâng lên. Công tác tổng hợp kế hoạch và phân bổ vốn được điều chỉnh theo hướng tập trung, cơ cấu đúng mục tiêu và đối tượng sử dụng, tình trạng đầu tư dàn trải giảm đáng kể. Các thông tin về đấu thầu được công khai theo đúng theo quy định. Cơ chế quản lý đầu tư đã bám sát các quy định của pháp luật, nâng cao được trách nhiệm của chủ đầu tư. Hoạt động tư vấn, thi công, vai trò giám sát của HĐND các cấp, của cộng đồng và các tổ chức xã hội được củng cố. Đa số các dự án sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng đều được đánh giá là phù hợp với yêu cầu phát triển tại địa phương.
Bên cạnh những đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương thì việc sử dụng nguồn vốn đầu tư công tỉnh Sơn La vẫn tồn tại những bất cập nhất định trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt dự toán vốn đầu tư công ... Qua 2 năm triển khai nghiên cứu, nhóm thực hiện đề tài đã đề xuất được hệ thống giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của các giải pháp đã và đang áp dụng, đồng thời bổ sung thêm các nhóm giải pháp mới nhằm đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh, tập trung vào việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý ở tất cả các khâu từ khâu lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, lựa chọn dự án, tổng hợp, xây dựng kế hoạch và phân bổ nguồn vốn đầu tư công; trong đó có bổ sung các giải pháp thẩm định thực địa đối với một số dự án, đồng thời tăng cường giám sát dự án đầu tư công, kiên quyết xử lý các chủ đầu tư không thực hiện công tác giám sát đánh giá; đồng thời nâng cao hiệu quả của các dự án sau quá trình bàn giao.
Việc triển khai nghiên cứu đề tài sẽ góp phần khắc phục, giải quyết những tồn tại, hạn chế và nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý và sử dụng vốn đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, đảm bảo quản lý tập trung, thống nhất, bám sát mục tiêu, định hướng, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần xóa đói, giảm nghèo, hướng đến mục tiêu đưa Sơn La trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc, trở thành trung tâm của tiểu vùng Tây Bắc vào năm 2020.

Bích Đào