Google Translate đang ngày một trở nên thông minh hơn. Công cụ dịch thuật online này gẫn đây đã bắt đầu sử dụng một mạng thần kinh để dịch qua lại giữa một số ngôn ngữ phổ biến nhất và hệ thống này đã thông minh đến mức dịch với một cặp ngôn ngữ mà nó rõ ràng chưa được huấn luyện. Để làm điều này, nó dường như đã tự tạo cho mình một ngôn ngữ nhân tạo riêng.

Ảnh: Manuel Burgos/Getty

Hệ thống dịch máy truyền thống tách câu thành từ và cụm từ và dịch riêng từng từ và cụm từ đó. Hồi tháng 9, Google Translate công bố một hệ thống mới sử dụng một mạng thần kinh dịch toàn bộ các câu cùng lúc, cho nó thêm ngữ cảnh để cho ra bản dịch tốt nhất. Hệ thống này nay đã hoạt động với 8 trong số các cặp ngôn ngữ phổ biến nhất mà Google Translate cung cấp.
Các hệ thống dịch máy thần kinh nhanh chóng trở nên phổ biến, hầu hết chỉ làm việc duy nhất với một cặp ngôn ngữ duy nhất, do đó các hệ thống khác là cần thiết để dịch giữa các ngôn ngữ khác. Tuy nhiên, với một chút tinh chỉnh, Google nay đã mở rộng hệ thống của mình để nó có thể xử lí đa cặp ngôn ngữ và nó có thể dịch giữa 2 ngôn ngữ khi nó không được huấn luyện trực tiếp để làm như vậy.
Chẳng hạn, nếu mạng thần kinh này được huấn luyện để dịch giữa tiếng Anh với tiếng Nhật và giữa tiếng Anh với tiếng Hàn, nó cũng có thể dịch giữa tiếng Nhật và tiếng Hàn mà không cần trước tiên phải thông qua tiếng Anh. Khả năng này có thể cho phép Google nhanh chóng nâng quy mô hệ thống để dịch số lượng lớn các ngôn ngữ.
“Đây là một tiến bộ lớn”, Kyunghyun Cho từ Đại học New York cho biết. Nhóm nghiên cứu của ông cùng với một nhóm khác tại Viện công nghệ Karlsruhe của Đức đã độc lập công bố 2 nghiên cứu tương tự về các hệ thống dịch thuật thần kinh có thể xử lí kết hợp đa ngôn ngữ.
Các nhà nghiên cứu của Google nghĩ rằng hệ thống của họ đạt được đột phá này bằng cách tìm ra một nền tảng chung mà qua đó các câu có cùng ý nghĩa được trình bày theo những cách tương tự nhau bất kể ngôn ngữ nào, điều mà họ cho là một điển hình về một “liên ngôn ngữ” (interlingua). Theo một cách nào đó, điều này có nghĩa rằng nó đã tạo ra một ngôn ngữ chung mới mặc dù đó là một ngôn ngữ dành riêng cho nhiệm vụ dịch thuật và không thể đọc hay sử dụng đối với con người.
Cho cho biết rằng phương pháp có tên dịch zero-shot vẫn chưa hoạt động tốt như phương pháp dịch qua một ngôn ngữ trung gian đơn giản hơn. Nhưng lĩnh vực này tiến bộ rất nhanh chóng và kết quả của Google sẽ thu hút được sự chú ý từ cộng đồng nghiên cứu và công nghiệp.
“Tôi không hề nghi ngờ rằng chúng tôi có thể huấn luyện cho một hệ thống dịch thần kinh duy nhất vận hành trên hơn 100 ngôn ngữ trong tương lai gần”, Cho nói. Google Translate hiện đang hỗ trợ 103 ngôn ngữ và dịch hơn 140 tỉ từ mỗi ngày.
Vậy liệu các dịch giả có phải sớm tìm một công việc khác không? Công nghệ dịch thần kinh có thể đã làm tốt với các văn bản đơn giản, Andrejs Vasiļjevs đồng sáng lập công ty công nghệ Tilde, công ty đang phát triển các dịch vụ dịch thần kinh giữa tiếng Latvia hay Estonia sang tiếng Anh, cho biết. Nhưng nhưng dịch giả giỏi sẽ hiểu được văn bản nguồn cũng như các đặc diểm văn phong và từ vựng và có thể sử dụng kiến thức đó để cho ra một bản dịch chuẩn xác hơn.
“Để đạt được khả năng này của con người, chúng ta phải tìm cách dạy cho máy tính một số kiến thức thế giới căn bản cũng như kiến thức về các lĩnh vực dịch thuật cụ thể và cách sử dụng kiến thức đó để diễn dịch văn bản cần được dịch”, Vasiļjevs cho biết thêm.

BBT theo https://dost-dongnai.gov.vn